Na twee jaar coronapauze keert een stukje folklore op zondag 22 januari terug naar het dorpsplein van Iddergem: Sint-Antoniuskermis, de hoogdag van Eregem! Dit jaar is het dubbel feest, want vanaf nu mag Iddergem prijken met een officiële erkenning tot immaterieel erfgoed. De Sint-Antoniusfeesten vallen telkens de eerste zondag na 17 januari. Dit jaar is dat op zondag 22 januari! Dan zakken de inwoners van Iddergem massaal af naar het dorpsplein om de Sint-Antoniuskermis of in de volksmond de varkenskopverkoop te vieren. Vorig jaar werd een traject opgestart door Het Centrum voor Agrarische Geschiedenis samen met PARCUM en Histories om alle Sint-Antoniusvieringen in Vlaanderen te laten erkennen als Vlaams immaterieel erfgoed. Dit traject werd opgevolgd door Erfgoedcel Denderland. Ook Lokaal Bestuur Denderleeuw en Heemkundige Kring Iddergem leverden hun bijdrage. Intussen is deze procedure met succes afgerond en werd ook de Sint-Antoniusviering in Iddergem erkend. “Een prestatie waar we bijzonder trots op zijn! Tradities zijn er om in ere te houden en heel veel Eregemnaren hechten belang aan deze viering”, aldus schepen Jan De Nul.
“Er is tijdens de Sint-Antoniusfeesten dit jaar dus een extra reden om te feesten”, gaat De Nul verder. “De Iddergemse Sint-Antoniusfeesten hebben een plekje verzilverd op de Vlaamse Immaterieel erfgoed-inventaris, naast onder andere de Pikkelingfeesten in de Faluintjesstreek, de Garnaalvissers in Boekhoute en de Krakelingen in Geraardsbergen. Deze erkenning is heel betekenisvol. Het is niet zomaar een ‘label’. Nu de Sint-Antoniusfeesten officieel erkend zijn, kunnen we de traditie nog beter beschermen en doorgeven aan volgende generaties. Bovendien zetten we Iddergem op de kaart met deze erkenning en zorgen we voor meer bekendheid van ons traditioneel dorpsfeest.”
Traditie met samenhorigheidsgevoel. “Ik groeide zelf op in Iddergem en maakte de varkenskopverkoop van kinds af aan mee”, herinnert De Nul zich. “De traditie was al zo’n dertig jaar verdwenen toen ik in 2012 het initiatief nam om ze nieuw leven in te blazen samen met de Heemkundige Kring Iddergem, de plaatselijke slagers en volksfiguur Gerrit Borreman. Sindsdien staat het dorpsplein ieder jaar vol voor de varkenskopverkoop.”
Een traditie die door de jaren en over generaties heen blijft leven daar kennen ze in Iddergem alles van. De Sint-Antoniuskermis verenigt alle Eregemnaren en wekt een enorm samenhorigheidsgevoel op. De sfeer die dan ontstaat, valt niet in woorden te omschrijven. Dat moét je gewoon meemaken. “Het is voor vele Eregemnaren ook een gelegenheid om elkaar nog een gezond en gelukkig 2023 toe te wensen”, aldus schepen Marnick Vaeyens.
Vanaf 10.30 uur wordt iedereen verwacht op het dorpsplein voor de traditionele varkenskopverkoop. Zoals voorgaande jaren zal volksfiguur Gerrit Borreman de ‘verkoop’ in goede banen leiden op zijn eigen, ludieke manier. De viering wordt afgesloten met een waar volksfeest, waar warmte en verbinding centraal staan. Ba1 zorgt voor de muzikale ondersteuning. Zoals gewoonlijk zijn allerlei lokale lekkernijen, zoals Eregemse sirooptabletten, vlaai en pensen. Om iedereen warm te houden, is er natuurlijk ook jenever. De opbrengst van de verkoop gaat zoals ieder jaar steevast naar een goed doel, namelijk vzw Schoonderhage,” verduidelijkt schepen Marnick Vaeyens. Noteer zondag 22 januari dus in je agenda. Kom mee genieten en wie weet heb jij dit jaar de eer om de varkenskop te winnen! De winnaar krijgt een varkenskop en een waardebon voor beide slagerijen in Iddergem. Afspraak op het dorpsplein van Iddergem om 10.30 uur.
