Het aantal onderwijsvacatures is het afgelopen semester blijven stijgen, zo tonen statistieken van de VDAB. Het aantal beschikbare kandidaten blijft ook verder zakken en bereikt stilaan de bodem. “Indien het tij niet wordt gekeerd, gaan ook bij ons scholen bepaalde leerlingen thuis laten zitten door het lerarentekort”, zegt Vlaams Parlementslid Kristof Slagmulder. “De politiek van het pappen en nathouden moet stoppen, zowel op beleids- als op schoolniveau.” Uit cijfers van de VDAB die Kristof Slagmulder analyseerde, blijkt dat het afgelopen semester het gemiddelde aantal onderwijsvacatures dat op jaarbasis uitgeschreven werd, is blijven doorstijgen. In juli 2022 stond dit aantal op 7.605 in het basisonderwijs, wat een stijging betekent van negen procent ten opzichte van januari en van 31 procent in vergelijking met vorig jaar. In het secundair onderwijs zien we iets gelijkaardigs, al lijkt er ook een kleine mildering van de stijging. Per juli 2022 waren er op jaarbasis 15.461 uitgeschreven vacatures, zijnde 3 procent meer dan een half jaar en 27 procent meer dan een jaar geleden.
“Maar die ogenschijnlijke mildering betekent niet meteen dat het lerarentekort aan het stabiliseren is. Ik hoor meer en meer dat directies moedeloos worden”, verklaart Slagmulder. “Om het lerarentekort op te lossen, zal er toch aan sommige heilige huisjes moeten worden geraakt”. Het gemiddeld aantal werkzoekende leraren op jaarbasis is in die jaarhelft dan ook opnieuw gedaald, zij het iets minder fel. Voor het basisonderwijs ligt dit per juli 2022 op 801 kandidaten, een daling met 4 procent ten opzichte van januari en van 25 procent in vergelijking met de vorige zomer. In het secundair zijn dit er 1.826, dit is 8 procent minder dan een half jaar en 22 procent minder dan een jaar ervoor. “Inzake het aantal beschikbare kandidaten zijn we dan ook stilaan de bodem aan het bereiken”, zegt Slagmulder. “Ik acht op korte termijn fenomenen zoals in Nederland waarbij leerlingen een of meerdere dagen thuisblijven voor zelfstudie omdat er geen leraren zijn, geen onrealistisch doemscenario.”
Minister van Onderwijs Ben Weyts (N-VA) is bezig met de concretisering van zijn verschillende uiteenlopende voornemens uit zijn nota ‘Herwaardering van de leraar’ die het lerarenberoep aantrekkelijker moeten maken. “Eerdere maatregelen hebben voorlopig nog weinig effect”, aldus Slagmulder. “Indien we echt voor een verandering willen zorgen die jongeren weer richting het beroep doet trekken, zullen we toch moeten raken aan enkele heilige huisjes, zoals het benoemingsstelsel en het denken in lesuuropdrachten.”
“Ook bepaalde schoolbesturen die een personeelsbeleid voeren alsof de leraren hen nog steeds als gebraden kippen in de mond vliegen moeten toch eens serieus in de spiegel kijken”, besluit Slagmulder. “Dat 3.600 leraren per jaar binnen de vijf jaar na aantreden het werkveld verlaten, heeft vooral te maken met de werkonzekerheid, maar ook met negatieve ervaringen binnen scholen waar leraren als wegwerpproducten voor de leeuwen worden gegooid.”
Het lerarentekort is geografisch gezien ook steeds verder veralgemeend, zo toont ook de spanningsindicator van de VDAB die de verhouding weergeeft tussen het aantal werkzoekenden en het aantal beschikbare vacatures. “Het lerarentekort is danig verspreid dat de enige plek waar het nog een klein beetje meevalt het Limburgse basisonderwijs is.” aldus Slagmulder, “Vroeger spraken we vooral over het Antwerpse en de Vlaamse Rand als regio’s met een acuut lerarentekort, maar ondertussen zijn die voorbijgestoken door de arrondissementen Sint-Niklaas, Aalst en Dendermonde en het uiterste westen van West-Vlaanderen (Veurne-Diksmuide)”, zegt Kristof Slagmulder.
(Foto: VB)
