Met een inspiratiegids vol concrete tips om de buitenruimte van voorzieningen te vergroenen, trappen de 16 Regionale Landschappen hun themajaar rond ‘Natuur en gezondheid’ op gang. “Met de Week van de Zorg voor de deur, vinden we het belangrijk om vergroening van de zorgsector onder de aandacht te brengen. Want dat de natuur een positieve invloed heeft op mensen, zowel fysiek als mentaal, hebben we in de afgelopen Corona-maanden meer dan ooit aan den lijve ondervonden”, zegt Stijn Van Belleghem van Regionaal Landschap Schelde-Durme (RLSD).
“De wetenschap geeft steeds meer zicht op gunstige effecten van natuur voor de gezondheid. Voor mensen die zorg nodig hebben, maar ook voor het personeel, de bezoekers en de omwonenden van zorginstellingen”, bevestigt Hans Keune, professor bij de leerstoel Zorg en Natuurlijke Leefomgeving van de Universiteit Antwerpen en betrokken bij diverse projecten rond biodiversiteit en gezondheid. “De manier waarop is echter maatwerk. De brug slaan tussen wetenschap en praktijk is dan ook een grote uitdaging en ik ben blij dat de Regionale Landschappen die aangaan, gezien zowel participatie als natuur- en landschapskennis in hun DNA zitten.”
De aanleg van rolstoeltoegankelijke paden met rustbanken en schaduwbomen, stilte- en belevingstuinen, natuurlijke bloemenweides, vijvers, uitkijkpunten, beweeg- en belevingsparcours voor bewoners, dementietuin, een dierenhoekje … De mogelijkheden om de omgeving van een zorginstelling te vergroenen, zijn talrijk. Om zorginstellingen te inspireren, werkten de Regionale Landschappen een inspiratiegids uit. Die vertelt het verhaal van twee algemene ziekenhuizen, twee woonzorgcentra en twee psychiatrische ziekenhuizen die de buitenruimte van hun voorziening groen inrichten en dit groen ook actief inzetten in hun werking. “Je komt te weten waarom deze instellingen kozen voor vergroening, hoe ze geïnspireerd werden, hoe de samenwerking met een Regionaal Landschap en andere partners verliep”, aldus Van Belleghem (RLSD). “Elke zorginstelling heeft concrete tips klaar voor collega’s om zelf aan de slag te gaan.”
“Voor onze vergroening heeft het Regionaal Landschap ons voor een groot een stuk ontzorgd. In ons eentje hadden we dit eindresultaat nooit bereikt”, laat Dirk Van Gorp, directeur Facilitaire Diensten van Mariaziekenhuis in Pelt, zich in de brochure ontvallen. Volgens Stijn Van Belleghem vatten deze woorden de meerwaarde van een Regionaal Landschap treffend samen. “Waar er kansen zijn om mensen in contact te brengen met streekeigen natuur en landschap, bieden Regionale Landschappen maatwerk aan, en ze gaan daar ver in. Van vrijblijvend advies en participatietrajecten tot het uittekenen van plannen en regelen van concrete uitvoeringen. Ze gaan zelfs mee op zoek naar financiële ondersteuning om realisaties mogelijk te maken.”
“Door de kennis van de zorginstellingen en hun (tuin)therapeuten met onze terreinkennis en brede blik op het landschap samen te brengen, ontstaan mooie projecten, zoals hier in Aalst!” vervolgt Van Belleghem. “Denk maar aan het Rozekensbos, waar het stadsbestuur en ons ‘Natuur in de buurt’-team samen waakten over de toegankelijkheid voor rolstoelgebruikers. Vlakbij ligt immers Levensvreugde Verblijven vzw, die personen met een beperking ondersteuning op maat aanbieden. Ook zij werden betrokken bij het inrichtingsplan. Door een vlonderpad te voorzien, kan iedereen over de grote poel bewegen, wat een aparte belevenis is. Er is zelfs plaats voorzien om elkaar met de rolstoel te kruisen tijdens een deugddoend uitje.”
Uiteraard is meer natuur ook goed nieuws voor vlinders, bijen, bloemen en vogels die blij zijn met deze biodiverse groene ruimtes. Zulke win-winsituaties voor mensen, natuur, landschap en erfgoed, daar doen Regionale Landschappen het voor. “Vlaanderen wordt niet groter. Onze open ruimte is een waardevol maar kwetsbaar publiek goed dat we nodig hebben voor klimaatbuffering, biodiversiteit, voedselproductie en onze gezondheid. Net daarom is een integrale benadering zo essentieel. En hierin nemen Regionale Landschappen graag hun verantwoordelijkheid op”, besluit Van Belleghem.
