De stad Aalst wil in 2028 opnieuw een grootse ‘Iwein van Aalst’-herdenking opzetten. Honderd jaar geleden gebeurde dat ook al. In 2028 zal het precies 900 jaar geleden zijn dat in Aalst ‘de slag bij de Hertshaag’ uitgevochten werd. In deze slag werd het conflict beslecht tussen twee kandidaten die graaf van Vlaanderen wilden worden. Heer Iwein van Aalst speelde een belangrijke rol in het conflict als woordvoerder van de Vlaamse steden. In een toespraak verklaarde hij dat het volk het recht had om de graaf voor de rechtbank te dagen wanneer deze zich niet aan de wetten hield, om een graaf af te zetten en om een nieuwe graaf te kiezen.
“In een wereld die beheerst werd door bruut geweld en waarin de machthebbers beweerden dat ze hun macht van God hadden gekregen, was dit een ronduit revolutionair idee,” stelt schepen van erfgoed Karim Van Overmeire (N-VA). “Het verhaal van Iwein van Aalst is bovendien doorspekt met allerlei leuke weetjes zoals een onverwachte wending in een veldslag, een moord tijdens een verzoeningspoging, een verdwenen gedenksteen, een standbeeld dat er nooit kwam,… Met de figuur van Iwein van Aalst kunnen we onze stad op de kaart zetten als rebelse stad en als bakermat van een democratisch verhaal.”
In de 19de eeuw werd de figuur van Iwein van Aalst uit de vergetelheid gehaald. De Aalsterse politicus en arts Isidoor Bauwens (1855-1918) schreef de historische roman ‘Iwein van Aalst’. In 1928, ter gelegenheid van de 800ste verjaardag van de slag bij de Hertshage, werd een ‘groot vaderlandsch historiespel’ opgevoerd dat gebaseerd was op de roman van Bauwens. Op het vroegere eiland Chipka bevond er zich een Iweinstraat. De belangrijkste Aalsterse reuzen zijn vernoemd naar de Iwein van Aalst en zijn vrouw Lauretta Van den Elzas.
Aangezien de herdenking pas na de volgende gemeenteraadsverkiezingen plaatsvindt, wil schepen Van Overmeire alle politieke fracties bij de voorbereiding betrekken. Ook de Aalsterse geschiedenisleraar Wouter Van Der Spiegel, die vorig jaar nog een pleidooi formuleerde om Iwein van Aalst te herwaarderen, wordt bij de brainstorm betrokken. “Op de kernboodschap van Iwein van Aalst kunnen heel wat mensen en groepen voortborduren, elk naar eigen inzichten. Als stad moeten we het platform bieden waarop het debat kan gebeuren. Hoe meer inzichten, interpretaties en initiatieven, hoe beter,” zo luidt het bij de schepen. Dit jaar komt er in elk geval al een erfgoedbord met het verhaal van Iwein van Aalst en een wetenschappelijk verantwoorde tekening van hoe Aalst er rond 1128 vermoedelijk uitzag.
