Maaike Billiet is laureaat voor wedstrijd Stichting Auschwitz…

Maaike Billiet laureaat wedstrijd Stichting Auschwitz Persregio DenderOm de herinnering aan de Tweede Wereldoorlog levend te houden, organiseert de Stichting Auschwitz jaarlijks een wedstrijd in de scholen van de Vlaamse Gemeenschap. Dit schooljaar was het thema van de wedstrijd: ‘De grenzen van de waarheid’. De leerlingen van het zesde jaar kregen de opdracht om een verhandeling te schrijven over dit thema. Maaike Billiet, leerling uit de richting Latijn-wiskunde, werd door de wedstrijdjury uitgeroepen tot laureate van de provincie Oost-Vlaanderen. Met haar verhandeling won ze een studiereis naar Auschwitz-Birkenau. Proficiat, Maaike!

De grenzen van de waarheid. “Het is niet de waarheid die de mens groot maakt, het is de mens die de waarheid groot maakt.” (Confucius, Chinese filosoof uit de 6de – 5de eeuw v.C.) Eeuwen geleden begreep Confucius al dat de waarheid en haar grenzen een hersenspinsel zijn van de mens. Ook vandaag bepaalt de mens nog steeds zijn eigen waarheden. Is het dan ook niet méér dan logisch dat we even stilstaan bij ‘de waarheid’ en daarbij aansluitend, ook bij de grenzen ervan? De mensheid heeft intussen al ingezien dat de boodschapper van een waarheid deze naar zijn hand kan zetten door zelf grenzen te bepalen. Luke McNally, microbioloog aan het Trinity College in Dublin, toonde enkele jaren geleden aan dat hoe meer een soort samenwerkt, hoe meer ze zich inlaat met bedriegerij. Zijn onderzoek wijst uit dat er een sterke correlatie is tussen samenwerken en liegen bij de apensoorten waarvan de mens afstamt. Dit zou verklaren waarom de mens al wel eens ‘een leugentje om bestwil’ vertelt. De mens is zo geëvolueerd dat het niet vertellen van de waarheid nu eenmaal in zijn ware aard ligt.

Nog nooit eerder was de mens zó op zoek naar een onafhankelijke waarheid. Door de quasi ongelimiteerde communicatievormen van onze steeds uitdijende wereld, kunnen we zelden nog spreken van zuivere feiten. In zijn zoektocht hiernaar stoot de mens steeds meer op subjectieve waarheden. Hij wordt als het ware overspoeld door een keur van data en informatie, die zich enkel van elkaar onderscheiden door hun weergave. Hierdoor wordt het moeilijk een échte waarheid te onderscheiden van een andere.

Wanneer kunnen we spreken van een leugen? Lord George Byron verwoordt het als volgt: “En wat is per slot van rekening een leugen? ’t Is slechts de waarheid in vermomming.” Theo Francken (N-VA) en premier Charles Michel hielden onlangs voet bij stuk dat ze niet hadden gelogen over de repatriëringen naar Soedan. Elk van hen baseerde zich daarvoor op zijn eigen grenzen, namelijk de informatie waarover elkeen op dat ogenblik beschikte. Kristof Calvo (Groen) dacht daar anders over: “Van een regeringslid mag je verwachten dat hij de waarheid spreekt en niet anders dan de waarheid.” Drie personen, drie waarheden. De impact van deze keuze van waarheden is immens. In Turkije heeft het volk massaal het vertrouwen geschonken aan president Erdogan. Hoewel intussen de internationale druk stijgt omdat Erdogan waarheidsgetrouwe berichtgeving in zijn land zou beteugelen, blijven zijn burgers zijn ‘waarheid’ aanvaarden. Zo beperken ze zelf hun instroom aan correcte informatie.

Ook president Trump heeft met zijn verkiezingscampagne zijn waarheid gebruikt om het volk aan te moedigen voor hem te stemmen. Hij introduceerde zijn alternatieve feiten om de bevolking te overtuigen van zijn bekwaamheid. Door bepaalde gebeurtenissen in een andere context te plaatsen, prikkelde hij het volk met zijn subjectieve ‘feiten’. De grenzen van de waarheid worden dus zonder schroom verlegd en overschreden voor commercieel gewin, om politieke overtuigingen te propageren, zelfs om oorlogen te starten.

Confucius verwijst naar de mens die de waarheid groot maakt. Dit kan enkel indien deze mens een draagvlak creëert met zijn publiek. De ontvanger bepaalt dus wat hij wil aannemen als informatie en stelt aldus mee de grenzen van de waarheid. Hij maakt zo een keuze die het dichtst aanleunt bij zijn eigen overtuiging. De grenzen van de waarheid zijn dus niet eenduidig te bepalen. Deze hangen af van de ethiek, kennis en omkadering van de boodschapper en ook grotendeels van de bereidheid tot aanvaarding van de ontvanger.

Een ideale wereld behoeft geen grenzen aan de waarheid. We leven en denken dan immers volgens onze eigen subjectief getinte wetenschap, maar sluiten ons niet af voor andere feiten. Enkel zo kunnen wij, de ontwerpers van de waarheid, blijven streven naar de meest pure vorm ervan. Een afgewerkt product zal er nooit zijn, maar het bestaande prototype kunnen we wel altijd blijven verfijnen.

Deel dit bericht via:
Dit bericht is geplaatst in Publireportage. Bookmark de permalink.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Current ye@r *